Paul Brouns

De Almeerder Paul Brouns fotografeert architectuur. Maar het echte onderwerp van zijn foto’s wordt gevormd door patronen, lijnen en geometrische vormen. Hij fotografeert overal waar hij maar op een interessante gevel stuit en bewerkt de foto’s tot zelfstandige kunstwerken. Stadsarchief Almere gaf hem opdracht om op zijn eigen, bijzondere wijze Almere – tenslotte staat de stad internationaal bekend om zijn bijzondere architectuur - op de gevoelige plaat vast te leggen.

Paul Brouns woont en werkt alweer 18 jaar in Almere. Aan zijn tongval kun je nog altijd horen dat hij oorspronkelijk uit Limburg komt. Hij werd geboren in 1967 te Ittervoort. Op zijn 18de vertrok hij naar Tilburg om te gaan studeren aan de kunstacademie. “Dat ik dat zou gaan doen, wist ik eigenlijk altijd al. Ook daarvoor tekende en schilderde ik heel veel. Fotograferen deed ik nog niet, ik had geen camera. In het eerste jaar van de kunstacademie kwam fotografie in mijn leven. Je moest een camera hebben voor de opleiding en toen is mijn liefde voor fotografie begonnen. Voor mijn examen in 1990 heb ik naast tekenen en schilderen ook fotografie gekozen. Destijds werkte iedereen nog analoog, met fotorolletjes, die je zelf moest ontwikkelen en afdrukken in de doka (donkere kamer). Het manipuleren van beeld werkte op een volstrekt andere manier dan hoe we nu foto’s bewerken op de computer.”

Digitale fotografie kwam pas later in beeld. Maar eerst moest er brood op de plank; Paul Brouns ging aan de slag als grafisch vormgever. In deze jaren kwam de digitale fotografie op. Als vormgever kreeg hij veel te maken met het manipuleren van digitale foto’s. Zo leerde hij de ins and outs van beeldbewerking – dat zou hem nog goed van pas komen.

Kunstenaar

In 2014 begon Paul Brouns weer serieus met fotograferen. Inmiddels was de digitale fotografie zijn kinderschoenen ontgroeid, en waren er veel beeldbewerkingstools ontwikkeld. Hij was vanaf het begin gefascineerd door architectuur: “Ik hield me altijd al bezig met vlakken, lijnen en dingen die zich herhalen.” Niet verwonderlijk dus, das grafisch vormgeving ook zijn belangstelling had. In de fotografie bouwt hij deze fascinatie uit. Hij fotografeert delen van gebouwen, maar  niet zonder meer; hij gebruikt de beelden uit de architectuur om nieuwe kunstwerken van te maken. Zijn foto’s zijn geen mooie architectuurfoto’s, maar vormen de aanleiding voor zijn eigen creaties.

“Het is altijd architectuur geweest waar ik op af ga, ook al toen ik nog schilderde. In eerste instantie gebruikte ik fotografie om ideeën te verzamelen. Als ik iets moois zag, legde ik dat vast, zodat ik het  eventueel later zou kunnen gebruiken. Vanaf het moment dat ik begonnen ben met fotograferen, is de architectuur mijn inspiratiebron en uitgangspunt gebleven. Gebouwen bezitten ritmiek, bijvoorbeeld in ramen en balkonnetjes, en hun schaduwen herhalen zich - zo vormen ze geometrische patronen.” Brouns kijkt dus op een abstracte manier gebouwen en bouwt daar vervolgens op door. Het uiteindelijke resultaat is een abstract kunstwerk, waarin het oorspronkelijke gebouw vaak nog wel te herkennen is, maar het onderwerp is ritme, lijnen en patronen.

Sommige foto’s spelen zich af op het platte vlak; er is geen sprake van voorgrond, achtergrond of perspectief. Die foto’s horen tot een serie die hij zelf “Urban tapestries” noemt. Sommige Almeerse foto’s behoren tot deze serie. Bij deze foto’s zijn  foto’s zijn gevels recht van voren gefotografeerd. Dieptewerking is er niet, integendeel: “ik hef hem juist op. Vandaar tapestries, tapijten. Daar kom ik vaak weer bij terug.” Andere keren  gebruikt hij juist de perspectieflijnen, bijvoorbeeld in een doorkijkje. Dat is een andere categorie kunstwerken. Hij werkt op beide manieren door elkaar, hij kijkt bij iedere gevel opnieuw wat het beste past.

Werkwijze

“Als ik erop uit ga om te fotograferen,ga ik meestal op de fiets, dan ben je lekker flexibel. Je kunt beter kijken dan wanneer je met de auto bent. En lopend, dan kom je niet zo ver. Ik denk tijdens het fotograferen meestal nog niet na over het eindresultaat. Soms als ik een stad bezoek, ga ik wel gericht zoeken naar mooie gebouwen, maar onderweg kom ik vaak dan weer andere dingen tegen. De belangrijkste actie is eigenlijk het besluit om op de fiets te stappen en te gaan fotograferen. Soms een gevel, of een reflectie of een lucht. Ik schakel de gedachte uit dat het iets moet worden; dat is ballast. Thuis kijk ik weer wat ik er mee ga doen. Dan zet ik de beelden in een layout-programma waarin ik kan dupliceren of spiegelen. Al spelend daarmee kom ik vaak tot een idee wat het moet worden. Om de bewerking toe te passen: vergroten, verkleinen, delen herhalen of vullen van het vlak. Zo ontstaan de uiteindelijke beelden. Het komt ook voor dat de werken precies zijn wat ik zag. Dan is het al af, maak ik alleen een uitsnede. Dat kan ook al boeiend genoeg zijn. Ook voor mijzelf is het iedere keer weer een ontdekkingsreis waar met naartoe zal gaan.”

Internationaal bekend

“Toen ik begon in 2014 met deze kunstvorm, ben ik ook begonnen met zoeken naar mogelijkheden om te gaan exposeren en ben ik op social media actief geworden, Instagram en facebook. Op  Instagram deed ik mee met een wedstrijd, die gesponsord was door een galerie in Madrid. Ik won. Zo waren er nog een paar wedstrijdjes, die ik won. Daardoor groeit natuurlijk de belangstelling, ik kreeg veel volgers erbij. Dat gaf me een voegende start.” 

Inmiddels is zijn roem uitgestrekt tot ver over de landsgrenzen. Hij wordt van over de hele wereld benaderd met de vaag of hij zijn werk wil exposeren: India, Japan, India, Korea, maar ook kun je zijn werk terugvinden bij een online galerie in Santa Monica in Californië en via Saatchi in Londen.

Almeerse opdracht

“Deze opdracht voor Stadsarchief Almere was een mooie uitdaging om locatie-gebonden te werken. Nu moest ik toch weer met een nieuwe blik in mijn eigen stad gaan rondkijken. Dat is ook verfrissend. Je moet de rust nemen die je in het dagelijkse leven niet hebt. Zo’n opdracht van een aantal foto’s geeft de verplichting om er een tijdje ermee bezig te zijn. Dat levert ook iets op. Omdat ik naar iets toe moet werken, stimuleert het ook de creativiteit.”

De unieke foto’s van Paul Brouns vormen een prachtige aanvulling op de grote collectie architectuurfoto’s die het stadsarchief in zijn collectie heeft. Deze kunstfoto’s zijn uniek; ze verrassen omdat ze de beschouwer op een andere manier laten kijken naar iets wat ze al kenden, maar nog nooit zo bekeken hebben.

Bij de tentoonstelling Façades verscheen een uitgebreide brochure (40p), deze kunt u gratis ophalen bij het Stadsarchief of hier bekijken door op de foto te klikken en door te scrollen of hier te downloaden (als pdf).