De Allereerste Almeerder: Wim Leeman
en de geschiedenis van het Bivak
Wim Leeman was politieagent in Almere en woonde vanaf 1 december 1975 in het Bivak, in een van de acht tijdelijke, houten woningen in Almere Haven. In de serie Levensboek van Humanitas Almere beschrijft Jak Boumans het levensverhaal van deze 'Allereerste Almeerder' en gaat daarnaast in op de geschiedenis van het Bivak.
Het Stadsarchief Almere neemt het rijk geïllustreerde boek op in de collectie van de stad vanwege het bijzondere verhaal van Wim Leeman en vanwege het uitgebreide bronnenonderzoek en de vele nieuwe foto's, documenten en verhalen over het Bivak die Boumans bij het schrijven van het boek wist te achterhalen. Verhalen zijn vormen van niet-materieel erfgoed die de collectie van het archief en daarmee de geschiedenis van de stad verrijken. Vanaf vandaag staat de publicatie als e-book, samen met een video van de boekpresentatie op deze pagina van de website van Stadsarchief Almere.
Boekpresentatie
Tijdens de corona lock-down van 2021 werd het levensboek aan de inmiddels 91-jarige Wim Leeman aangeboden. Slechts een klein gezelschap kon en mocht daarbij aanwezig zijn en daarom besloot het stadsarchief de bijeenkomst op te nemen en vroeg Connie Franssen om met Wim Leeman en de auteur Jak Boumans in gesprek te gaan. Bekijk hieronder de video.
Het leven van Wim Leeman
In dit Levensboek is Wim Leeman, geboren in 1930 in Utrecht, de hoofdpersoon. In 1958 begon hij aan een loopbaan bij de Rijkspolitie. In september 1970 was zijn stand- en woonplaats Lelystad en vanaf 1975 Almere. Hij woonde vanaf 1 december 1975 in een tijdelijke woning, in het zogenaamde Bivak in Almere Haven. In juli 1978 kwam er einde aan het avontuur in het Bivak en ging de loopbaan van Wim bij de Rijkspolitie verder tot zijn vervroegd pensioen in 1988.
In het eerste deel van het Levensboek gaat auteur Jak Boumans in op de opleiding, diensttijd, familieleven en Leemans's carrière bij de politie.
De geschiedenis van het Bivak
In het tweede deel van de publicatie gaat auteur Jak Boumans uitgebreid in op de geschiedenis van het Bivak, met veel bijzondere foto's, krantenberichten en anekdotes. Een daarvan is dat Wim Leeman bedenker van de term bivak is.
Op 1 december 1975 werd het Bivak in Almere Haven geopend. Het was de allereerste bewoning in Almere. In een volkomen onbegaanbaar en woest gedeelte van Zuidelijk Flevoland werden acht stacaravans – in ambtelijke taal ‘snelle’ woningen genoemd – in een hofje bij elkaar gezet. De bevolking ervan bestond aanvankelijk uit 13 personen en 9 kinderen en uiteindelijk uit 15 volwassenen en 10 kinderen. Zij waren de kwartiermakers van de stad Almere. Ze werkten onder andere bij de GGD, de PTT en de politie. Een jaar later, op 30 november 1976, werden de eerste 100 bewoners van gebouwde woningen begroet. Dit was de eerste schaalsprong van Almere: van acht snelle woningen naar eerste stenen woningen. Maar wie was nu de eerste Almeerder? Officieel worden de gezinsleden De Clerk (ouders en toen twee kinderen) beschouwd als eerste bewoners. Maar waren er dan voor de Bivakbewoners geen eerdere bewoners in Almere?
In deze publicatie concludeert Jak Boumans dat, behalve de tijdelijke werklieden op het werkeiland bij De Blocq van Kuffeler, de bewoners van het Bivak in Almere Haven uit 1975 aangemerkt kunnen worden als de allereerste Almeerders. Degene die na ondertekening van het huurcontract als eerste de sleutel tot zijn stacaravan kreeg uit handen van landdrost dr. ir. W. M. Otto, was Wim Leeman, rayoncommandant van de Rijkspolitie voor Zuidelijke Flevopolder. Leeman is waarlijk de eerste Almeerder, schreef de correspondent van Het Parool op 2 december 1975. "Wim Leeman, nu meer dan 90 jaar oud en wonend in Almere, is dan wel niet de officiële eerste Almeerder, maar wel de Allereerste Almeerder", aldus Jak Boumans.
Publicatie: Wim Leeman, de allereerste Almeerder
Deze publicatie (86 p. full colour) is tot stand is gekomen in het kader van het project Levensboek van Humanitas Almere. Het boek is niet te koop. Wel is het boek via deze website in te zien en te downloaden als e-book (als pdf) en in onderstaande 'slider' ook per pagina te bekijken.
Tekening Almere Haven met Bivak, voor de eerste 50 belangstellenden
Ter gelegenheid van de publicatie van het e-book heeft Stadsarchief Almere in samenwerking met Jak Boumans een reproductie laten maken van een tekening van Almere Haven waarop indertijd met viltstift de locatie van het Bivak werd aangegeven. De tekening en de bijbehorende brief zijn in bezit van Wim Leeman. In de brief van de Rijksdienst IJsselmeerpolders, gedateerd 26 november 1975, staat 'Bijgaand doe ik u een tekening toekomen waarop de tijdelijke straatnaam 'Bivak' in Almere is aangegeven'. Deze tekening is in november 2021 tevens de 'foto van de maand', een serie waarin we je meenemen door de geschiedenis van de stad.
Deze tekening is op te halen bij het Stadsarchief Almere aan de Stadhuispromenade 2 tijdens de openingstijden op dinsdag, woensdag en donderdag van 12.00 - 16.00 uur.
Levensboek Humanitas
Humanitas Levensboek is er voor iedereen die zijn of haar levensverhaal op papier wil zetten maar dit niet zelf kan of wil schrijven. De afgelopen jaren zijn samen met vrijwilligers van Humanitas Almere bijna 100 levensboeken gemaakt. De boeken worden gemaakt voor de geportretteerden zelf en zijn niet te koop. Het levensboek van Wim Leeman is de eerste uit de serie die ook als e-book wordt uitgegeven. Lees meer over het Levensboek op de website van Humanitas
Schenking van publicatie en alle bronnen
De familie Leeman en auteur Jak Boumans hebben met Stadsarchief Almere afspraken gemaakt om behalve de publicatie ook alle bronnen, de scans van 66 foto's, scans van 152 krantenartikelen en documenten, en links naar diverse video's ter beschikking te stellen aan het stadsarchief. Stadsarchief Almere is blij met deze schenking en neemt al dit materiaal op in de collectie van de stad. Op termijn zijn naast het boek ook de verschillende bronnen via het zoekportaal digitaalerfgoed.almere.nl terug te vinden.
Heeft u zelf interessant materiaal dat mogeljk relevant kan zijn voor het stadsarchief en de geschiedenis van de stad, en bent u bereid het ter beschikking te stellen? Neem contact met ons op via stadsarchief of kom langs op dinsdag, woensdag en donderdag van 12.00 - 16.00u. @almere.nl